Bezpieczna praca przy dojeniu krów

BYSTRZYCA KŁODZKA (inf. zewn.). Zapobieganiu wypadkom w gospodarstwach rolnych mają służyć cyklicznie zamieszczane publikacje przygotowane przez Placówkę Terenową Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Bystrzycyy Kłodzkiej. Dziś kolejna z nich:

Podczas udoju krów występuje duże ryzyko wypadku bądź urazu. Mycie wymion, zakładanie i zdejmowanie aparatów udojowych, to czynności, podczas których często dochodzi do zagrożeń bezpieczeństwa pracy dojarza. Reakcja krowy na dotyk może skutkować kopnięciem w rękę lub przygnieceniem. Kopanie może być również reakcją obronną krowy na ból wywołany stanem zapalnym wymion lub zranieniem strzyków udojowych. Bydło kopie głównie w kierunku do przodu oraz na boki, rzadziej do tyłu. Aby ograniczyć ryzyko urazu bądź wypadku podczas udoju, przed przystąpieniem do pracy należy uważnie obserwować zachowanie krowy, a z jej zachowania odczytywać możliwe zagrożenia oraz przestrzegać zasady ograniczonego zaufania do zwierząt. Szczególnie ważne jest bardzo dobre traktowanie młodych krów (pierwiastek) podczas pierwszych udojów. Eliminuje to stres i lęk przed dojarzem jak i czynnościami podczas udoju. Krowy potrafią rozpoznawać ludzi, kolor ubrania a także kojarzyć sytuacje dobre lub złe z miejscem ich wystąpienia. Biorąc powyższe pod uwagę zaleca się aby, jeżeli jest to możliwe, nie wykonywać bolesnych i przykrych dla zwierząt zabiegów zootechnicznych w miejscu udoju i przez osoby je obsługujące.
 

Bezpieczeństwo pracy dojarzy zależy również od stosowanego systemu utrzymywania krów w budynkach inwentarskich (obory stanowiskowe, wolnowybiegowe). W oborach stanowiskowych najczęściej stosowanym systemem udoju krów jest udój bańkowy, który coraz częściej jest zastępowany systemem przewodowym. Stosowanie tego typu udoju naraża dojarzy na takie zdarzenia jak:
 - kopnięcie,
 - przyciśnięcie,
 - uraz oczu z powodu machania ogonem przez krowę,
 - przemieszczanie się po mokrej i śliskiej nawierzchni może doprowadzić do poślizgnięć i upadków.

W nowoczesnych oborach wolnostanowiskowych stosowanymi systemami udojowymi są: hale udojowe i systemy zarządzania stadem lub zautomatyzowane roboty udojowe. Bardzo popularny jest dój w halach typu rybia ość, tandem, karuzela, do którego krowy szybko się przyzwyczajają. Dojarnie tego typu umożliwiają wydajny, bezpieczny i bezstresowy dój krów oraz komfortowe środowisko pracy dojarza. Płynne ustawienie krów w hali udojowej zapewnia łatwe i szybkie zakładanie aparatu udojowego. Hale te mogą być wyposażone w różny poziom automatyki doju. Podczas dojenia w tego typu dojarniach mogą jednak występować problemy z podchodzeniem krów (szczególnie młodych) do stanowisk udojowych. Dojarze są wtedy narażeni na urazy podczas przepędzania krów w kierunku dojarni.
                                     
Hala udojowa typu karuzela

Podłoga w hali udojowej powinna być wykonana z materiałów zapobiegających poślizgnięciu się. Schody do kanału udojowego powinny być wyposażone w poręcze lub barierki. Przestrzeń w kanale powinna być wolna od zbędnych przedmiotów, które mogą stanowić przeszkodę w swobodnym przemieszczaniu się dojarzy i powodować potknięcia oraz upadki.

Robot udojowy zainstalowany w nowoczesnej oborze pozwala na utrzymanie jak najlepszych warunków dobrostanu zwierząt, poprawia bezpieczeństwo i higienę pracy oraz higienę doju.
 
Robot udojowy

Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych: robotów udojowych, nowoczesnych dojarni, robotów paszowych, czochradeł, robotów do zgarniania odchodów znacznie poprawia warunki i bezpieczeństwo pracy oraz jej wydajność.
 

Damian Bartkowski

starszy specjalista
Placówka Terenowa  KRUS  w Bystrzycy Kłodzkiej

Opracowano na podstawie materiałów i broszur prewencyjnych KRUS (www.krus.gov.pl)