Transformacja energetyczna - mit czy konkretne działania?

LĄDEK-ZDRÓJ (inf. zewn.). Wiele ostatnio się mówi o klimacie oraz transformacji energetycznej. Na konferencji tematycznej w Pile, gdzie byłem obecny, poruszono wiele tematów, o których słyszymy codziennie w mediach oraz czytamy w prasie i Internecie. Temat energii stał się jednym z najważniejszych podczas wyborów parlamentarnych. Grono ekspertów wskazuje drogi, jakimi powinien się kierować rząd i samorządy w Polsce, wpisując się w ogólnoeuropejską i ogólnoświatową politykę klimatyczną.

Czerwona mapa Polski na tle całej Europy, jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza już chyba nikogo nie dziwi. W tym wszystkim jest jednak aspekt najważniejszy: w okresie silnego smogu, od 70 do 100 proc. wzrasta liczba przyjęć na oddziały ratunkowe osób z nadciśnieniem, udarami, dusznościami, zawałami serca itd. Sami się trujemy.

W 2015 roku, po objęciu funkcji burmistrza rozpocząłem działania w kierunku likwidacji smogu i niskiej emisji w gminie Lądek-Zdrój. Trwało to 8 lat i 8 miesięcy. Brak przepisów, brak źródeł finansowania, brak akceptacji i zrozumienia tematu i powszechny brak ochoty zajmowania się czymś, co i tak jest i nikt z tym nic nie robi. Możemy tolerować to, że gmina obok ma ciepłownię całoroczną na miał węglowy i razem z wiatrem truje nas. Jednak w mojej ocenie nie możemy być obojętni. Właśnie głośno powinniśmy zaprotestować i, co więcej, dać dobry przykład wszystkim wokół.

Wracając do międzynarodowej konferencji w Pile. Wzbudziliśmy ogromne zainteresowanie przedstawicieli miast i regionów z Polski i Norwegii, Rumunii, Niemiec, Litwy itd. Zadawali mi pytania, jak to się stało, że my jesteśmy już tak daleko zaawansowani w transformacji energetycznej? Mamy gminną farmę FV, zasilamy wszystkie jednostki gminne. Mamy przedszkole całe na OZE, z 9 odwiertami geotermalnymi i pompami ciepła, rekuperacją i własną instalacją FV. Mamy spółdzielnię energetyczną kompleksowo przygotowaną do zwiększenia mocy farmy o prawie 7 MW i rozpoczęcia dostarczania taniej energii do ok. 5000 mieszkańców oraz przedsiębiorców na naszym terenie (prowadzących: sklepy, warsztaty, restauracje, pizzerie, pensjonaty, hotele itd.).

Jest wielka szansa, że pod koniec przyszłego roku, po uruchomieniu KPO, środków unijnych oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji rozpoczniemy bardzo szybko drogę do samowystarczalności energetycznej oraz całkowitej likwidacji niskiej emisji i smogu. Prąd dla mieszkańców pójdzie głównie na zasilenie ekologicznego ogrzewania: pompy ciepła i panele na podczerwień, podgrzewacze wody, chłodzenie oraz lodówki, pralki, TV itd.

Pokazywano nam na konferencji rozwiązania w zakresie wymiany oświetlenia na energooszczędny LED. Już MAMY! Inteligentne sterowanie oświetleniem, np. pomiędzy g. 1.00 a 4.00 w nocy wystarczy 30 proc. jasności, co daje duże oszczędności. Już MAMY! Nowoczesne bezemisyjne ogrzewanie: pompy ciepła. Już MAMY! Chłodzenie w grzejnikach zimną wodą – ratusz - już MAMY! Nowoczesne ogrzewanie panelami na podczerwień: już MAMY! Geotermia głęboka, odwiert: już MAMY! Czeka na eksploatację. Rozwój fotowoltaiki: już MAMY!; lada dzień dostaniemy pozwolenie na budowę kolejnych 6,7 MW. Posiadamy warunki przyłączenia.
 
W ocenie ekspertów, jesteśmy jedną z najbardziej zaawansowanych gmin w tej części Europy w zakresie transformacji energetycznej oraz na najlepszej pozycji do całkowitego odejścia od paliw kopalnych, smogu i niskiej emisji, jak przystało na uzdrowisko. Jednak najbardziej zostało zauważone to, że gmina dąży do samowystarczalności energetycznej oraz likwidacji tzw. ubóstwa energetycznego. Energia w ramach gminnej spółdzielni energetycznej będzie wielokrotnie tańsza i, co najważniejsze, bezemisyjna i odnawialna.
Właśnie to: odpowiednie zarządzanie zasobami oraz koncepcja jej realizacja wpłynęły na to, że otrzymaliśmy główną nagrodę: Samorządowy Lider Zarządzania 2023 - Transformacja energetyczna miast dla osiągnięcia neutralności klimatycznej i podniesienia jakości życia”.

Zaraz po Nowym Roku planuję cykl spotkań z mieszkańcami i przedsiębiorcami, którzy są zainteresowani wstąpieniem do spółdzielni energetycznej i odejściem od paliw stałych. W zamian otrzymają tani prąd na potrzeby własne, pochodzący z naszej farmy FV. Planujemy w przyszłym roku zakup magazynów energii o mocy od 3 do 5 MW, aby zasilać odbiorców także w nocy oraz dla potrzeb oświetlenia miasta. Kolejne plany rozwoju spółdzielni oraz dane finansowe zostaną przedstawione na spotkaniach na które wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszam.

Roman Kaczmarczyk

burmistrz Lądka-Zdroju