(Inf. zewn.). Podczas udoju krów występuje duże ryzyko wypadku bądź urazu. Mycie wymion, zakładanie i zdejmowanie aparatów udojowych, to czynności, podczas których często występuje zagrożenie bezpieczeństwa pracy dojarza.
Ostrożnie i z ograniczonym zaufaniem
Reakcja krowy na dotyk może skutkować kopnięciem lub przygnieceniem. Kopanie może być również reakcją obronną krowy na ból wywołany stanem zapalnym wymion lub zranieniem strzyków udojowych. Bydło kopie głównie do przodu oraz na boki, rzadziej do tyłu. Aby ograniczyć ryzyko urazu bądź wypadku podczas udoju, przed przystąpieniem do pracy, należy uważnie obserwować zachowanie krowy, a z ich zachowania odczytywać możliwe zagrożenia oraz przestrzegać zasady ograniczonego zaufania. Szczególnie ważne jest odpowiednie traktowanie młodych krów (pierwiastek), podczas pierwszych udojów. Eliminuje to stres i lęk przed dojarzem oraz czynnościami podczas udoju. Krowy potrafią rozpoznawać ludzi, kolor ubrania, a także kojarzyć sytuacje dobre lub złe z miejscem ich wystąpienia. Biorąc powyższe pod uwagę zaleca się, aby jeżeli jest to możliwe, nie wykonywać bolesnych i przykrych dla zwierząt zabiegów zootechnicznych w miejscu udoju i przez osoby je obsługujące.
.png)
Bezpieczeństwo pracy dojarzy zależy również od stosowanego systemu chowu krów w oborach stanowiskowych lub wolnowybiegowych. W oborach stanowiskowych najczęściej stosowanym systemem udoju krów jest udój bańkowy. Stosowanie tego typu udoju naraża dojarzy na takie zdarzenia jak kopnięcie, przyciśnięcie, uraz oczu z powodu machania ogonem przez krowę. Przemieszczanie się po mokrej i śliskiej nawierzchni może również doprowadzić do poślizgnięć i upadków.
Rozwiązania ograniczające ryzyka przy obsłudze bydła
W nowoczesnych oborach wolnostanowiskowych stosowanymi systemami udojowymi są hale udojowe z systemem zarządzania stadem lub zautomatyzowane roboty udojowe. Bardzo popularny jest dój w halach typu rybia ość, tandem czy karuzela, do którego krowy szybko się przyzwyczajają. Dojarnie tego typu umożliwiają wydajny, bezpieczny i bezstresowy dój krów oraz zapewniają komfort środowiska pracy dojarza. Płynne ustawienie krów w hali udojowej zapewnia łatwe i szybkie zakładanie aparatu udojowego. Hale te mogą być wyposażone w różny poziom zautomatyzowania udoju.
Podczas dojenia w tego typu dojarniach mogą jednak występować problemy z podchodzeniem krów, szczególnie młodych do stanowisk udoju. Dojarze są wtedy narażeni na urazy podczas przepędzania krów w kierunku dojarni. Z tego też względu, podłoga w hali udojowej powinna być wykonana z materiałów zapobiegających poślizgnięciu się. Schodydo kanału udojowego powinny być wyposażone w poręcze lub barierki, a przestrzeń w kanale powinna być wolna od zbędnych przedmiotów, które mogą stanowić przeszkodę w swobodnym przemieszczaniu się dojarzy i powodować potknięcia oraz upadki.
Robot udojowy zainstalowany w nowoczesnej oborze pozwala na utrzymanie jak najlepszych warunków dobrostanu zwierząt, poprawia bezpieczeństwo i higienę pracy oraz higienę doju.
Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych takich jak robot udojowy, nowoczesna dojarka, robot paszowy, czochradło, robot do zgarniania odchodów, znacznie poprawia warunki i bezpieczeństwo pracy oraz jej wydajność, w konsekwencji ma to znaczący wpływ na ograniczenie ryzyka potencjalnego wypadku lub urazu hodowcy.
Damian Bartkowski
starszy specjalista
PT KRUS w Bystrzycy Kłodzkiej
