O Naturze 2000 pod Czarną Górą

WARSZAWA / ZIEMIA KŁODZKA (inf. zewn.). W kontekście trwającej dyskusji o tym, czy w obrębie Masywu Śnieżnika i Gór Bialskich dojdzie do zmniejszenia obszarów inwestycyjnych, a tym samym do ograniczenia możliwości rozwojowych podmiotów gospodarczych, posłanka Monika Wielichowska korespondowała z Ministerstwem Klimatu i Środowiska. Na jej pytania odpowiedziała Małgorzata Golińska - sekretarz stanu w tym resorcie.

A oto postawione pytania i udzielone odpowiedzi:   

Czy resort przeprowadzi konsultacje w sprawie rozszerzenia obszaru Natura 2000, aby zachować zrównoważony rozwój regionu? Jeśli tak, kiedy konsultację się odbędą i ile potrwają?

Obszar Natura 2000 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika PLH020016 w wyniku prac planistycznych mających na celu opracowanie projektu planu ochrony, nie będzie powiększany o dodatkowe tereny. Należy jednak podkreślić, że na obecnym etapie nie można całkowicie wykluczyć późniejszych drobnych korekt technicznych, np. wynikających z doprecyzowania granic obszaru do granic działek ewidencyjnych (zarówno na plus jak i na minus, czyli objęcie całej działki lub wykluczenia całej działki z obszaru w sytuacji, gdy granica obszaru ją przecina), spowodowanych rozwojem technik informacji przestrzennej. Jeżeli konieczność korekt technicznych zostanie zidentyfikowana, przeprowadzona zostanie procedura opiniowania z właściwymi miejscowo radami gmin, stosownie do art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 916).

Czy Pani Minister zorganizuje spotkanie, na którym mieszkańcy, samorządowcy, przedsiębiorcy będą mieli możliwość przedstawienia problemów odpowiedzialnym za projekt urzędnikom nadzorującym wprowadzanie Natury 2000?

Proces planistyczny mający na celu opracowanie projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika PLH020016 zakłada szereg spotkań w ramach tzw. Zespołu Lokalnej Współpracy (ZLW). Dotychczas odbyły się cztery takie spotkania, kolejne planowane jest w czerwcu 2022 r. w Stroniu Śląskim. Udział w pracach ZLW jest dobrowolny i otwarty dla wszystkich zainteresowanych, a zgłoszenia można dokonać w dowolnym momencie trwania projektu – wypełniając zgodę na przetwarzanie danych osobowych (którą można pobrać ze strony dedykowanej opracowaniu przedmiotowego planu ochrony: https://www.gov.pl/web/rdos-wroclaw/gory-bialskie-i-grupa-snieznika-plh20016).

Czy resort zleci opracowanie dla potrzeb planu ochrony analizy społeczno-ekonomicznej, która powinna zostać powierzona osobom czy instytucjom niebędącym w konflikcie interesów z innymi ich działaniami na rzecz projektu?

Tryb sporządzania projektu planu ochrony oraz zakres prac koniecznych do sporządzenia projektu planu ochrony określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. nr 64, poz. 401 z późn. zm.) nie przewiduje wykonania na potrzeby planu ochrony odrębnej analizy społeczno-ekonomicznej. Tym niemniej, tak jak w przypadku każdego projektu aktu normatywnego, wykonana zostanie ocena skutków regulacji, która dostarczy pełnej informacji na temat wariantów rozwiązań konkretnych problemów oraz potencjalnych skutków (kosztów i korzyści) ich wprowadzenia.

Czy we wcześniej ustalonych, obowiązujących planach zagospodarowania przestrzennego, w przypadku aktualizacji przez gminy RDOŚ będzie mógł nie uzgodnić wcześniejszych planów, które zawierają m.in. tereny budowlane (działki już sprzedane pod budownictwo)?

Głównym instrumentem służącym ochronie środowiska, w tym środowiska przyrodniczego, jest planowanie przestrzenne. W myśl przepisów prawa kształtowanie polityki przestrzennej należy do kompetencji samorządów, które realizują to zadanie poprzez opracowanie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a także miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Podstawą podejmowania wskazanych działań ma być ład przestrzenny oraz zasada zrównoważonego rozwoju.

Na analizowanym terenie obowiązują ograniczenia w użytkowaniu terenu wynikające z położenia w granicach Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego oraz obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty Góry Bialskie i Grupa Śnieżnika. W ramach przygotowywania przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska we Wrocławiu projektu planu ochrony dla przedmiotowego obszaru Natura 2000, wykonana będzie analiza obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw, w zakresie wskazań do zmian studiów lub planów, których realizacja naruszy lub stworzy ryzyko naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody stanowiącego, iż zabrania się podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności:
- pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub
- wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
lub
- pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

Ponadto, zgodnie z art. 33 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów, a także planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000, wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2022 r., poz. 1029).

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, niezależnie od trwających prac nad przygotowaniem ww. projektu, w ramach swoich kompetencji, w trakcie procedury opiniowania oraz uzgadniania projektów studium czy miejscowych planów, analizuje przedłożone dokumenty planistyczne w zakresie wpływu ich ustaleń na środowisko przyrodnicze, w tym na przedmioty i cele ochrony obszarów Natura 2000 oraz innych ustanowionych na danym terenie form ochrony przyrody. Ocena wpływu planowanego zagospodarowania dokonywana jest nie tylko w oparciu o przedłożoną prognozę oddziaływania na środowisko, lecz o wszelkie materiały znajdujące się w posiadaniu RDOŚ
(w tym także dane przyrodnicze uzyskane ze zleconych w ramach prac nad planem ochrony inwentaryzacji przyrodniczych, ale również inwentaryzacji opracowanych na zlecenie gmin).

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że możliwa jest sytuacja, w której RDOŚ odmówi uzgodnienia aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (szczególnie jeśli jest to dokument, który powstał przed wyznaczeniem obszarów Natura 2000 w Polsce) w oparciu o nowe, pełne dane przyrodnicze na temat rozmieszczenia przedmiotów ochrony w granicach obszaru Natura 2000 (lub innej formy ochrony przyrody, np. parku krajobrazowego).